Het stralen van grote componenten is een moeizaam en langdurig proces en niet helemaal zonder gevaar. Het gebruik van speciaal ontworpen straalrobots maakt dit soort werk echter niet alleen sneller en veiliger, maar ook goedkoper. Het gebruik van straalrobots levert ook een constante straalkwaliteit op.
Op het gebied van oppervlaktetechniek is stralen de meest gebruikelijke manier om ervoor te zorgen dat de werkstukken de juiste graad van reinheid en ruwheid hebben voordat deze verder worden behandeld. Tevens is stralen de belangrijkste manier om residuen van gietstukken te verwijderen voorafgaand aan verdere mechanische bewerkingen. Toch blijft handmatig stralen van grote componenten moeilijk werk dat schadelijk is voor de gezondheíd van degenen die het uitvoeren. Men wordt blootgesteld aan een hoge mate van fysieke stress, geluid en stof. Daarbij komt dat men bij grote werkstukken vaak steigers nodig heeft.
Tot nu toe werd geautomatiseerd stralen voornamelijk uitgevoerd door werpstraal- en drukstraalapparatuur. Het toepassingsgebied van deze straaltechnieken is echter beperkt tot eenvoudige componenten van een bepaald type en grootte. Hoewel industriële straalrobots met meerdere assen met een groot bereik aanzienlijk beter geschikt zouden zijn, is hun gebruik niet praktísch vanwege de abrasieve omgeving waarin dit proces plaats vindt. Stof en straalmiddel beschadigen dergelijke apparatuur en tasten zowel de functionaliteit als de levensduur aan. Hoewel rubberen hoezen betere bescherming kunnen bieden, beperken ze ook het bewerkingsgebied zodat componenten tijdens het straalproces vaak opnieuw moeten worden verplaatst. De speciaal voor het stralen ontwikkelde robots van Blastman die aan een brug of muurrails zíjn gemonteerd voldoen aan alle vereisten. ln combinatie met een straalcabine worden grote of complex gevormde werkstukken automatisch gestraald.
De voordelen van straalrobots
Straalrobots zijn vooral nuttig omdat ze zorgen voor een grotere veiligheid op het werk. Operators werken comfortabel in een controle cabine of controlekamer, waar ze worden beschermd tegen de gevaarlijke omgeving van de straalhal.
Zoals veel van de huidige machines en apparaten, wordt de straalrobot bediend met joysticks. De operator bevindt zich in een control cabine of controlekamer welke goed geïsoleerd is. Tevens is deze ruimte air conditioned en staat enigszins onder druk om het binnendringen van lawaai en stof te voorkomen. Ondertussen voeren de straalrobots hun geprogrammeerde processen uit en leveren daardoor een betrouwbare vaste straalkwaliteit. Het straalproces kan heel gemakkelijk worden geprogrammeerd door middel van een “teach-in-proces”, waarbij de operator het onderdeel één keer straalt door de joysticks handmatig te bedienen. Terwijl hij of zij dat doet, worden alle bewegingen en functies van het systeem opeenvolgend geregistreerd om een straalprogramma te maken dat vervolgens kan worden gebruikt om meer van dezelfde componenten te stralen.
Als het niet mogelijk is een onderdeel handmatig te programmeren kan dit worden uitgevoerd met een draagbaar bedieningspaneel. ln dit geval worden de robotbewegingen vastgelegd met behulp van een “point-to-point” methode, wat een zeer efficiënt straalprogramma mogelijk maakt.
Offline programmeren is nog efficiënter, omdat dit de noodzaak om de productie te onderbreken overbodig maakt. Uitgevoerd op een pc, kan men met offline programmeren de 3D-gegevens van het werkstuk, evenals die van de straalhal, invoeren in speciale simulatieprogramma’s. Alle bewegingen van de robot worden vervolgens op de monitor gesimuleerd met een 3D-model om te controleren op mogelijke conflicten. Tegelijkertijd maakt deze techniek het mogelijk om de straalprocessen offline te optimaliseren wat betreft kwaliteit en tijdsduur, waardoor de efficiëntie van robotstralen aanzienlijk wordt verhoogd.
Hoogwaardig stralen
Een ander groot voordeel van het gebruik van straalrobots is dat ze onuitputtelijk zijn, zelfs bij hoge productiesnelheden. Vanwege de krachtige terugslag veroorzaakt door het straalmiddel dat de straalpijp met hoge snelheid verlaat, kunnen de straalpijp diameters voor handmatig handstralen bij 6 tot 7 bar normaliter niet groter zijn dan 10 of 12 mm. Blastman straalrobots daarentegen werken met straalpijpen van 16 of 19 mm met een straaldruk van maximaal 10 bar zonder enige beperking. Dit alleen al betekent dat de straalprestaties vele malen groter zijn dan die van handmatig stralen en kan significant worden verhoogd door een tweede straalpijp aan de robotarm toe te voegen. Zelfs onder normale condities kan een straalrobot een productiecapaciteit van meer dan 200 m2/uur bereiken, terwijl bij handmatig stralen nog geen 20 m2/uur gehaald wordt. Voor veel bedrijven wordt het ook steeds moeilijker om personeel te vinden dat bereid is om dit zware werk te verrichten onder deze gevaarlijke omgevingscondities.
Snel en flexibel componenten stralen
ln vergelijking met andere mechanische- of geautomatiseerde straaltechnieken passen de Blastman straalrobots zich gemakkelijk aan aan de verschillende vormen en afmetíngen van de te stralen werkstukken. Gantry-achtige robots, die tot 8 assen hebben, kunnen zich door de gehele straalhal verplaatsen en gebieden bereiken en stralen wat bij werpstraalmachines en drukstraalapparatuur onmogelijk is. Dit moet dan later manueel gestraald worden. De robots voeren naast het stralen ook andere taken uit. Deze omvatten het gebruik van perslucht om resten en stof van een werkstuk af te blazen na het straalproces. Hierdoor kan het werkstuk sneller beschikbaar zijn voor verdere verwerking, terwijl de straalhal sneller wordt vrijgegeven voor de volgende werkstukken, waardoor de algehele verwerkingscycli verder wordt verkort.
Sinds het begin van de jaren tachtig heeft Blastman Robotics innovatieve ideeën en de juiste materiaalkeuzes toegepast voor de productie van zeer duurzame robots die speciaal zijn ontworpen voor geautomatiseerde straalprocessen. lnmiddels zijn de oudste systemen die door Blastman Robotics geleverd zijn meer dan 20 jaar oud en nog steeds in bedrijf. Abrasieve materialen die worden gebruikt met straalrobots kunnen variëren, afhankelijk van de toepassing. Alles van scherpkantig staalgrit tot aluminiumoxide kan worden gebruikt.
Flexibel inzetbaar
Straalrobots zijn de meest efficiënte manier om grote componenten en oppervlaktes te reinigen. Het gebruik ervan is bijzonder kosteneffectief, zowel in gevallen waar handstralen zeer tijdrovend zou zijn als in die waarbij componenten nabewerking vereisen. Voorbeelden van dergelijke toepassingen zijn het reinigen van passagiers- en goederenwagons, omdat deze veel grote en moeilijk bereikbare oppervlaktes hebben. Stralen van deze oppervlaktes kunnen volgens specificaties worden uitgevoerd en voltooid door de robotarm door de openingen van het product te leiden. Aangezien dergelijke producten doorgaans in serie worden geproduceerd, biedt de geautomatiseerde functionaliteit van straalrobots extra voordelen voor fabrikanten. Blastman Robotics heeft al meer dan 80 volledig geautomatiseerde straalrobots geleverd aan de railvoertuigenindustrie.
Straalrobots worden ook bij voorkeur ingezet voor het verwijderen van afzetting/walshuid van spuitgietcomponenten, zoals rotornaven voor windturbines en motorblokken voor scheepsdieselmotoren. Dergelijke hardnekkige afzettingen worden doelgericht verwijderd met grof staalgrit bij snelheden van 200 m/s.
Andere voorbeelden voor het gebruik van straalrobots zijn componenten uit de bedrijfswagensector, zoals graafmachines, kranen en trailers. Tegenwoordig worden de straalrobots echter ook gebruikt voor het verwerken van kleine hoeveelheden onderdelen en componenten voor de bouwsector, evenals voor de machinebouw- en apparatenbouw. Daarnaast kunnen straalrobots uitgevoerd met een cabine incl. airco zeer flexibel worden ingezet voor de verwerkíng van een breed scala aan producten. Ze zijn ook bij uitstek geschikt om de grote verscheidenheid aan oppervlaktes die optreden bij het repareren en reviseren van diverse componenten te behandelen.
Blastman Robotics, onderdeel van de Airblast Groep, heeft een uitgebreide portfolio van straalrobots voor índividuele toepassingen. Afhankelijk van het aantal, de vorm en de grootte van de te reinigen componenten, variëren deze van een eenvoudige vijf-assige straalrobot op muurraíls tot een op een kraanbaan gemonteerde acht-assige straalrobot die in staat is om elke hoek van zelfs zeer grote straalhallen te bereiken.